“เทพยดา” - บทสวดที่ลอยตัวและความสง่างามเหนือโลก!
เมื่อพูดถึงศิลปะไทยในยุคสมัยอยุธยาตอนปลายและรัตนโกสินทร์ตอนต้น การ चित्रกรรมฝาผนังถือเป็นหนึ่งในมนต์ขลังที่ดึงดูดสายตาผู้พบเห็น ภาพจิตรกรรมฝาผนังเหล่านี้ ไม่ใช่เพียงการตกแต่งพื้นผิวเท่านั้น แต่ยังสะท้อนวิถีชีวิต สังคม และความเชื่อของคนไทยในสมัยนั้น
สำหรับ “เทพยดา” บนกำแพงวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม หรือวัดโพธิ์ ที่มีอายุเกือบสองร้อยปี นับเป็นผลงานชิ้นเอกที่สะท้อนถึงฝีมืออันประณีตของศิลปินไทยในยุคนั้น
ผู้วาดภาพ “เทพยดา” ผู้ซึ่งจิตรกรรมฝาผนังวัดนี้ ได้รับการสันนิษฐานว่าน่าจะเป็น Sunthorn Butrarat หรือ “ศรีบุญเรือง” ศิลปินที่มีชื่อเสียงในสมัยรัชกาลที่ 3
ภาพ “เทพยดา” นี้ โดดเด่นด้วยการใช้สีสันสดใสและลวดลายอันวิจิตรตระการตา เทวดาองค์นี้ปรากฎอยู่บนฉากหลังเป็นท้องฟ้าอันมโหฬาร ที่ประดับไปด้วยเมฆหมอกและดวงดาว
เทพยดาองค์นี้ ประทับอยู่ในท่ามานะ มือนำรั้งร่ม และมี posture ที่สง่างาม อวดชุดเกราะสีทองอร่าม และเครื่องประดับที่วิจิตร
ความน่าสนใจของภาพ “เทพยดา” อยู่ที่รายละเอียดที่ศิลปินได้บรรจุไว้
รายละเอียด | คำอธิบาย |
---|---|
ร่ม | สีแดงเข้มมีลวดลายทองคำ แสดงถึงความเป็นใหญ่และอำนาจของเทพยดา |
เครื่องประดับ | วงพระศรี, ตะกร้า, และสร้อยคอ ทำจากวัสดุที่ดูมีค่า มอบความสง่างามให้กับองค์เทพอาราธร |
นอกจาก “เทพยดา” แล้ว ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วัดโพธิ์ยังประกอบไปด้วยเรื่องราวของพระพุทธศาสนา ตำนานพื้นบ้าน และภาพชีวิตประจำวันของคนไทยในสมัยนั้น การรวมกันของเรื่องราวเหล่านี้ ทำให้วัดโพธิ์เป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวทางศาสนาและศิลปะที่น่าสนใจที่สุดแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ
ความงดงามของ “เทพยดา”
ภาพจิตรกรรมฝาผนัง “เทพยดา” นี้ ไม่ได้เป็นเพียงการประดิษฐ์ภาพเทวดาตามจินตนาการของศิลปิน แต่ยังสื่อถึงความเชื่อและค่านิยมของคนไทยในสมัยนั้น
- เทพยดา ถือเป็นผู้ปกครองและคุ้มครองมนุษย์
- การปรากฎตัวของเทพยดา ในท่าทางสง่างาม มือนำรั้งร่มสีแดง และประดับด้วยเครื่องเพชรพลอย อ้างอิงถึงความศักดิ์สิทธิ์และอำนาจเหนือโลก
ภาพ “เทพยดา” ยังสะท้อนถึงเทคนิคการลงสีของศิลปินไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
- สีสันที่ใช้สดใส และมีมิติ
- การใช้เส้นสายในการสร้างลวดลายและรูปทรงอย่างประณีต
นอกจากนี้ “เทพยดา” ยังแสดงให้เห็นถึงความเชี่ยวชาญของศิลปินไทยในสมัยนั้นในการสร้างสรรค์ภาพลักษณ์ของตัวละครที่ดูสมจริง
การอนุรักษ์ “เทพยดา”
ด้วยอายุเกือบสองร้อยปี ภาพจิตรกรรมฝาผนัง “เทพยดา” เริ่มเสื่อมสภาพลง เนื่องจากสภาพอากาศและการสึกหรอของวัสดุ
เพื่อให้คนรุ่นหลังได้ชื่นชมความงดงามของ “เทพยดา” สถาบันศาสนาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องมีมาตรการในการอนุรักษ์ภาพจิตรกรรมฝาผนัง
- การทำความสะอาด
- การซ่อมแซมส่วนที่ชำรุด
- การควบคุมสภาพอากาศภายในวัด
“เทพยดา” บนกำแพงวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นหนึ่งในตัวอย่างผลงานศิลปะไทยที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์
ภาพจิตรกรรมฝาผนังนี้ ไม่ใช่เพียงแค่ภาพวาดธรรมดา แต่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่สะท้อนถึงความเชื่อ ความคิดสร้างสรรค์ และฝีมืออันประณีตของศิลปินไทยในอดีต